Abstract:
زمینه و هدف
در مطالعات ادبی، سبکشناسی از جایگاه والایی برخوردار است. سبکشناسی میتواند بیانکننده ویژگیهای زبانی، فکری و ادبی هر اثر باشد. این تحقیق یکی از شاعران سبک هندی به نام جویا تبریزی را معرفی میکند و به بررسی ویژگیهای سبکی در اشعار وی میپردازد.
روش مطالعه
در پژوهش حاضر برای دستیابی بهتر و مفیدتر به اطلاعات، سعی شده است که از روش کتابخانهای استفاده شود. در این روش، پژوهشگر با مراجعه به منابع و مآخذ نوشتاری و کتابخانهای، اعم از کتاب، مقاله و پایاننامه، اطلاعات و دادههای موردنیاز را جمعآوری میکند. روش انجام تحقیق نیز توصیفی – تحلیلی است.
یافتهها:
داراب بیگ جویا، متخلص به «جویا» و معروف به «جویا تبریزی» از شاعران قرن یازدهم هجری است، اجداد او تبریزی بودند و پدرش«ملا سامری» به همراه پدربزرگش، پیش از تولد جویا به هند مهاجرت کرده بودند. جویا به دو همراه برادرش که آنها نیز شاعر بودند در کشمیر متولد شدند. جویا از شاعران سبک هندی است و ویژگیهای این سبک در اشعار او نمود یافته است.
نتیجهگیری:
دو موضوع عشق و مدح پیامبر اکرم (ص) و امامان که به ترتیب در غزلیات و قصاید او جلوهگر شده است، بیشترین بسامد را در اشعار جویا از منظر فکری دارا هستند. موضوعات دیگری مانند دین و مذهب، پند و ادبیات اندرزی، مبارزه با ریا نیز در اشعار وی دیده میشوند. از منظر سطح زبانی، کاربرد لغات عامیانه برجستگی خاصی به اشعارش بخشیده است، همچنین وی از اوزان نرم و ملایم در اشعارش استفاده کرده است و بحر رمل بیشترین بسامد را در اشعارش داراست. در سطح ادبی نیز کاربرد انواع تشبیه و استعاره، تضمین اشعار همعصران و تمثیل در اشعار وی بیشترین کاربرد را دارند.
BACKGROUND AND OBJECTIVES: In literary studies, stylistics has a high status. Stylistics can express the linguistic, intellectual and literary characteristics of each work. This research introduces one of the poets of Indian style named Joya Tabrizi and examines the stylistic features in his poems.
METHODOLOGY: In the present study, for better and more useful access to information, an attempt has been made to use the library method. In this method, the researcher collects the required information and data by referring to written and library sources and references, including books, articles and dissertations. The research method is descriptive-analytical.
FINDINGS: Darab Beg Joya, nicknamed "Joya" and known as "Joya Tabrizi" is one of the poets of the 11th century AH, his ancestors were Tabrizi and his father "Mullah Samari" and his grandfather had immigrated to India before the birth of Joya. Joya was born in Kashmir with her two brothers, who were also poets. Joya is one of the poets of Indian style and the characteristics of this style are reflected in his poems.
CONCLUSION: The two subjects of love and praise of the Holy Prophet (PBUH) and the Imams, which are reflected in his sonnets and poems, respectively, have the highest frequency in Joya's poems from an intellectual point of view. Other subjects such as religion, advice and literature, the fight against hypocrisy are also seen in his poems. From the point of view of linguistic level, the use of slang words has given a special prominence to his poems, he has also used soft and gentle weights in his poems and Bahr-e-Ramal has the highest frequency in his poems. At the literary level, the use of all kinds of similes and metaphors, guaranteeing the poems of contemporaries and allegories are the most used in his poems.
Machine summary:
کم گوي تا خلاص شوي از زبان خلق / کس عيب نشمرد سخنان شمرده را (٦٨) جويا ز جور نفس اگر خواهي ايمني / از خود بپوش چشم که حصن سلامت است (١٠٥) دوري از مال جهان جوي که آسوده شوي / جگر لاله ز پهلوي زرش سوخته است (١٢٩) عاقل است آن کس که بر ناداني خود قائل است / هرکه دانا ميشمارد خويش را ديوانه است ( ١٣٢) به قدر خواهشت دنيا اسير خويشتن سازد / تو گر جويا به دنيا بيش پيچي بيش ميپيچد (١٤٧) هيچ داني ز چه مقراض دو پلکت داده اند / يعني از غير خدا قطع نظر بايد کرد (١٧٣) مرو به درگه دونان براي نان جويا / هزار نيش مخور بهر انگبين زنهار (٢١٨) آن سبک مغزي که بر تن پروري بنهاد دل / از خريت شد اسير منجلاب آب و گل (٢٤٠) راستي بگزين که باشد مايۀ فرزانگي / نيست شمع بزم را از هم زبان و دل جدا (٣١٢) مبارزه با ريا: جويا با نگاهي رندانه به جامعه و اطراف خود مينگرد، او انديشۀ مبارزه جويانه بـا زهـد ريـايي دارد و زاهد و محتسب و شيخ را به باد انتقاد ميگيرد: کي ز دوزخ ميشود راضي دلش جويا به خلد / بس که زاهد دوست دارد گرمي هنگامه را (٧٣) دل ندارد تاب صحبتهاي نامانوس را / ره مده در بزم رندان زاهد سالوس را (٨٢) زاهد از دنيا پي تحصيل سيم و زر گذشت / رشته شد گردآور گوهر چو از گوهر گذشت (١٢٧) اگر نادم نباشي ترک اظهار ندامت کن / ز گريه دامن اهل ريا پيوسته تر باشد (١٧٥) موسم بهاران است دور دور مستان است / محتسب غزل خوان است شيخ باده نوش آمد (١٩٩) اشاره به هند: جويا بعلت غم غريبي و غربت و احتمالا رنج و اذيتي که از هندوها ميديـد، در چنـد جـاي ديـوان اشعارش که از اين سرزمين ابراز ناراحتي کرده ، بعضا براي تسکين اين ناراحتي، حمايتهاي اين فرمانراوي خـوب ابراهيم خان را براي خود يادآوري کرده است : کافرم گر هيچ هندو با مسلمان کرده است / بر سر دل آنچه آن چشم قدح نوش آورد (١٤٧) فرياد که در هند سيه بختي هجران / مويي شده ام از غم نازک کمري چند (١٥٦) از فريب وعدة هندوينژادان غافلي / ضعف در پيمان اين قوم است چون پيمان هند (١٦٨) کي غريب کشور هنديم ما؟ جويا که هست / مجلس نواب ابراهيم خان ايران هند (١٦٨) در سواد هند دست از لذت دنيا بشوي / جز جگرخواري نباشد نعمتي بر خوان هند (١٦٨) در سواد هند خوش در کشمکش افتاده ايم / ناز منعم بيش از ابرام گدا بايد کشيد (٢٠٥) در هند که ديده را غبارش مددي است / هر قبضۀ خاک خلد را دست ردي است (٤١٤) موضوعات عشق عرفان مدح امامان و اخلاقيات و پند و موضوعات ديگر مضامين ديني اندرز (رجوع شود به تصویر صفحه) موسيقي بيروني: وزن جويا از اوزان مختلفي سود جسته تا تأثير و دل انگيزي شعرش را دوچندان سازد.