Abstract:
تاریخ نماد نشان میدهد که هر موضوعی میتواند ارزش نمادین پیدا کند بشرط اینکه فضا و بستر مناسب برای گسترش و بیکرانگی معانی آن مهیا شود. در ادبیات نماد یکی از صورخیال است که یکی از پویاترین و تاثیرگذارترین نوع تصویرهاست و بنا به خصوصیت چندمعنایی خود، موجب گستردگی و پویایی عالم شعر میشود. باتوجه به اهمیت نمادپردازی در شعر نو و جایگاه آن در درک معنا و مفهوم مورد نظر شاعر، در این مقاله در پی این سوال هستیم که نمادپردازی در شعر نو به چه شیوه هایی صورت میگیرد؟ با مطالعه و تحلیل شعر چند شاعر شعر نو و مقایسه نمادپردازی آنها، این نکته روشن شد که نمادهادر بافت شعرنو به سه شیوه (خرده نمادها، کلان نماد و نماد ارگانیک) به کار میروند که از بین آنها نماد ارگانیک خاص شعر نو میباشد. شاعران بررسی شده در این مقاله عبارتند از: نیما، اخوان ، فروغ، سپهری، شاملو و شفیعی کدکنی.
Machine summary:
باتوجـه بـه اهمیـت نمادپردازی در شعر نو و جایگاه آن در درک معنا و مفهوم مورد نظر شاعر، در این مقالـه در پی این سوال هستیم که نمادپردازی در شعر نو به چه شیوه هایی صورت میگیرد؟ با مطالعه و تحلیل شعر چند شاعر شعر نـو و مقایسـة نمـادپردازی آنهـا، ایـن نکتـه روشـن شـد کـه نمادهادر بافت شعرنو به سه شیوه (خرده نمادها، کلان نماد و نماد ارگانیک ) به کار میرونـد که از بین آنها نماد ارگانیک خاص شعر نـو میباشـد.
» (داستان دگردیسی ، حمیدیان : ٢٨٨) با نگاهی به شعر نو دانسته میشود شعر این دوره از ظرفیتهای نهفته در کلمـات ، در راستای ساخت نماد بهره فراوانی برده است ؛ بگونه ای که علاوه بر معنای ظـاهری شـعر، به دلیل استفاده از لغاتی با معانی وسیع که توانسـته هالـه هـای معنـایی مختلفـی بـه گـرد خویش پراکنده سازد، شعر در فضاهای مختلف و نمادین به پیش میرود.
در ساخت نماد ارگانیک ، شاعر هرگـز تصـویر اولیـه را رهـا نمیکنـد بلکـه بـا محوریـت قراردادن آن ، سایر عناصر شعر را دور آن میچرخاند تا اینکه تصویر مرکزی در ارتباط با سایر تصاویر، چهره نمادین خود را آشکار میکند و لایه های معنایی زیادی بـه خـود میگیـرد.
این تصویر، دیگر تصاویر و عناصر شعر را تحت تأثیر قـرار میدهد و مکرر دیده میشود و جلو دیدگان خواننده میچرخد تا اینکه نقطة کانونی متن را از آن خود میکند و تا سطح یک نماد تصعید مییابد.
معمولا در شعر نو هر شاعری چند نمونـه از این دست نمادها دارد که در سراسر اشعارش تکرار میشود و درونمایه ذهن و بینش شاعر را در اثر و اشعارش بیان میکند.