Abstract:
این نوشتار بر آنست که سبک هنری و سبک خاص نفثه المصدور را معرفی کند. اهمیت کتاب بعنوان یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنّی و منشیانه قرن هفتم، علاوه بر جنبه تاریخی، بلحاظ ساختار و ویژگیهای بدیع آن است.
با وجود وجوه مشترک در نثر فنی و مصنوع ، توجّه و اصرار و ولع نویسنده در آراستن سخن به بدیع لفظی و برجستگی خاص « لفظ» با مراعات سجع، موازنه و قرینه سازی و نیز تزیین و تلمیح کلام به آوردن احادیث، امثال، اشعار عربی و فارسی و جملات معترضه موجب گردیده نثر وی در مقایسه با آثار برجسته معاصرانش از جمله «مرزبان نامه» و «تاریخ جهانگشا» علاوه بر دارا بودن سبک دوره ، صاحب سبک فردی نیز باشد.
در این مختصر، صنایع ادبی پرکاربرد در نفثهالمصدور با مختصر نمونه هایی از «مرزبان نامه» و «تاریخ جهانگشا» که عوامل سازنده آن مبتنی بر تکرار «واج» است، مورد بررسی قرار گرفته است. تمام آرایه های لفظی، انواع جناس، سجع، تکرار ، قلب، اشتقاق، شبه اشتقاق بر مبنای تکرار واجهاست که نویسنده با رعایت قواعد و قوانین کتب بلاغی، تنها به قصد زیور و زینت کلام بکار نگرفته بلکه با ایجاد موسیقی و طنین کلام به القای بهتر معنی پرداخته و با ابزار کلام تابلوهایی از درد و رنج غارت مغولان ترسیم کرده، عواطف خود را به مخدوم خویش بیان داشته است.
«زیدری نسوی» با چیرگی خاص بر زبان ، هنرمندانه و با بسامد بالا از شگرد تکرار که موجب نزدیک شدن نثر وی به زبان شعر گردیده، بهره جسته و ارتباطی هنری بین لفظ و معنا ایجاد کرده و با موسیقی الفاظ فضای القایی و ویژگی شاعرانگی اثرش را تقویت کرده است.
Machine summary:
با وجود وجوه مشترک در نثر فنی و مصنوع ، توجه و اصرار و ولع نویسنده در آراستن سخن به بدیع لفظی و برجستگی خاص « لفظ » با مراعات سجع ، موازنه و قرینه سـازی و نیز تزیین و تلمیح کلام به آوردن احادیث ، امثال ، اشعار عربی و فارسی و جملات معترضه موجب گردیده نثر وی در مقایسه با آثار برجسته معاصرانش از جملـه «مرزبـان نامـه » و «تاریخ جهانگشا» علاوه بر دارا بودن سبک دوره ، صاحب سبک فردی نیز باشد.
تمام آرایه های لفظی ، انواع جناس ، سجع ، تکرار ، قلب ، اشـتقاق ، شـبه اشتقاق بر مبنای تکرار واجهاست که نویسنده با رعایت قواعد و قوانین کتب بلاغی ، تنها به قصد زیور و زینت کلام بکار نگرفته بلکه با ایجاد موسیقی و طنین کلام به القای بهتـر معنی پرداخته و با ابزار کلام تابلوهایی از درد و رنج غارت مغولان ترسیم کرده ، عواطـف خود را به مخدوم خویش بیان داشته است .
شیوه ای که بر اساس تکرار واجها با بسامد بـالا در الفاظ و بهره گیری از صنایع لفظی است که دل انگیزی و زیبایی خاصی به نثر وی بخشیده و با ایجاد موسیقی و پیوند لفظ و معنی از طرفی عواطف و احساسات خویش را بـه مخـدوم خود بیان داشته و ازسویی با ابزار کلام تابلوهایی از فضای درد و رنج قتـل و غـارت مغـولان ترسیم کرده است .