خلاصة:
بررسی نگرش سیاسی شهروندان بهطور عام و دانشجویان بهطور خاص از ضرورتهایی است که هر نظام سیاسی و دولت دوراندیشی باید به آن توجه کند. تداوم برنامههای هر دولت و حکومتی منوط به نگرش سیاسی شهروندان است. نگرش سیاسی ابعاد مختلفی دارد که براساس دیدگاه آلموند و وربا میتوان آن را بخش مهمی از فرهنگ سیاسی قلمداد کرد. هدف اصلی این پژوهش سنجش نگرش سیاسی دانشجویان بر طیفی از نگرش سیاسی مثبت (امیدواری به حیات سیاسی-اجتماعی کشور) تا نگرش سیاسی منفی (ناامیدی از حیات سیاسی-اجتماعی کشور) و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن است. جمعیت آماری پژوهش تشکلهای دانشجویی فعال در سطح دانشگاههای جامع شهر تهران است که از میان آنها، دانشگاههای تهران، خوارزمی و آزاد واحد علوم و تحقیقات بهعنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. بهشیوۀ نمونهگیری کوکران از 1311 دانشجوی عضو تشکلهای فعال دانشجویی 381 نفر بهعنوان نمونه انتخاب، و از طریق پیمایش با ابزار پرسشنامه بررسی شدند. یافتههای پژوهش نشان میدهد بیشتر دانشجویان یعنی حدود 70 درصد در میانۀ طیف نگرش سیاسی قرار دارند. حدود 20 درصد نیز دارای نگرش سیاسی مثبت، و تنها 8 درصد از دانشجویان عضو تشکلهای دانشجویی دارای نگرش سیاسی منفی هستند. عوامل اجتماعی مانند سرمایۀ اجتماعی، میزان دینداری و نوع تشکلهای دانشجویی قدرت تبیینکنندگی بالاتری در مقایسه با مشخصات عمومی دانشجویان مانند سن، جنسیت، وضعیت تأهل و مقطع تحصیلی دارند.
Studying the political attitude of students is a necessity that every political system and foresight government should consider. The continuity of the programs of each state and government depends on the political attitude of the citizens. Political attitudes have different dimensions, which, according to Almond and Verba, can be regarded as an important part of political culture. The main objective of this research is to measure the political attitude of students on a range of positive political attitudes (hope for the socio-political future of the country) to negative political attitude (disappointment to the socio-political future of the country) and social factors that affect it. Statistical population of the research are students of student associations. Student associations from university of Tehran, university of Kharazmi and Islamic Azad university of science and research branch have been selected. Using Cochran sampling method, from among 1311 students of student associations, 381 students were selected as the statistical sample. The survey technique and questionnaire tool were used to collect data. Findings of the research show that the majority of students, about 70%, are in the middle of the distribution of political attitudes and about 20% have a positive political attitude and only 8% of students in the student associations have a negative political attitude. Social factors such as social capital, religiosity and the type of student associations have higher explanatory power than variables such as age, gender, marital status, and educational level.
ملخص الجهاز:
) يا وضعيت نگرش سياسي (شناختي، عاطفي و کنشي) يا جهت گيري به يک موضوع خاص مثلا تحولات منطقه و مواردي از اين قبيل به صورت هاي مختلف در پژوهش هاي داخلي که در بخش پيشينۀ پژوهش ذکر شده بررسي شده است ؛ درحاليکه سنجش اين مفهوم در ميان دانشجويان در قالب ديدگاه آن ها به تغييرات سياسي-اجتماعي کشور کمتر مورد توجه بوده است .
به نظر آلموند و وربا (١٩٦٣) مشارکت در نهادهاي غيرسياسي از قبيل انجمن ها و تشکل هاي اجتماعي احتمالا موجب ميشود اعضا دربارة مسائل سياسي بيشتر بحث کنند که علاوه بر ايجاد انگيزش در افراد و گذاشتن منابع اطلاعاتي در دسترس آن ها ميتواند به اعضاي اين گروه ها در زمينۀ فرهنگ سياسي کمک کند و نگرش سياسي آن ها را تحت تأثير قرار دهد.
يافته هاي به دست آمده از نمرات پاسخگويان در اين دو شاخص در جدول ٣ نشان مي دهد تغييرات حيات سياسي -اجتماعي کشور نسبت به گذشته و در آينده از ديدگاه دانشجويان تفاوت معناداري ندارد.
نتايج آزمون ضريب همبستگي پيرسون (رجوع شود به تصوير صفحه) يافته هاي مندرج در جدول ٤ بيانگر آن است که بين سرمايۀ اجتماعي دانشجويان و نگرش سياسي آن ها رابطۀ معنادار وجود دارد.
(2001), “Study of Factors Affecting Political Culture: Study of People over 20 Years Old in Shiraz”, Journal of Social Sciences and Humanities, No. 2: 173–191.
(2011), “Study of Relationship between Social Capital and Political Culture of Students: Study of University of Esfahan”, Journal of CultureCommunication Studies, No. 16: 203–234.
R. (2020), Students’ Political Attitudes and Its Changes in The Last Decade, Tehran: Institute of Cultural and Social Studies of Ministry of Science, Research and Technology.